Narkotyki to potoczna nazwa określająca różne substancje psychoaktywne, których stosowanie prowadzi do uzależnienia – głównie przez ich działanie na system nerwowy. Zażywanie narkotyków ma wpływ na nasze zachowanie, nastrój, postrzeganie rzeczywistości i świadomość. Zasadniczo dzieli się je na narkotyki twarde i miękkie. Na czym polega ten podział i czym różnią się narkotyki twarde od miękkich?
Podział narkotyków – różnice i kryteria selekcji substancji
Podział narkotyków na miękkie i twarde to potoczne określenia mające na celu zróżnicowanie stopnia ich działania na organizm. Mimo że ta kategoryzacja ma charakter umowny i nie jest poparta przepisami prawnymi, jest bardzo powszechna w społecznej świadomości. Narkotyki można przyjmować na różne sposoby:
- doustnie,
- dożylnie,
- poprzez inhalację.
Niezależnie od drogi dawkowania, każda substancja psychoaktywna wywołuje uzależnienie fizyczne (objawy abstynencji to m.in. drżenie mięśni, nadmierna potliwość i nudności) lub psychiczne i ma na celu osiągnięcie różnych efektów w zależności od rodzaju specyfiku. Przy podziale narkotyków jako kilka kryteriów wyróżnia się m.in. skalę wywołanego uzależnienia, działanie środków czy pochodzenie substancji.
Narkotyki miękkie i twarde – jak działają?
Środki psychoaktywne, potocznie dzielone na miękkie i twarde, różnią się sposobem działania na organizm. Miękkie narkotyki to określenie na grupę substancji, których celem jest wywołanie rozluźnienia, a same specyfiki uznaje się za mniej szkodliwe dla zdrowia. Mogą one w łagodny sposób zmieniać percepcję i wpływać na poprawę nastroju.
Do narkotyków miękkich zalicza się przeważnie:
- marihuanę,
- haszysz,
- psychodeliki takie jak m.in. LSD oraz grzyby halucynogenne.
Narkotyki miękkie nie powodują uzależnienia fizycznego (jednak uważa się, że uzależnienie psychiczne od „słabych” substancji psychoaktywnych jest groźniejsze i trudniejsze do wyleczenia), przez co są potencjalnie mniej szkodliwe niż narkotyki twarde.
Te z kolei bardzo szybko uzależniają fizycznie, a ich zażywanie może mieć też poważne konsekwencje zdrowotne. Twarde narkotyki to m.in.:
- kokaina,
- amfetamina,
- metamfetamina,
- opiaty i opioidy.
Działanie tych mocnych narkotyków skupia się wokół pobudzenia psychomotorycznego, a ich odstawienie może wiązać się ze stanami depresyjnymi, bezsennością i myślami samobójczymi. Skutki ich długotrwałego zażywania to m.in. osłabienie czy zaburzenia funkcjonowania organizmu. W przypadku uzależnienia od narkotyków twardych niezbędna jest pomoc specjalistów i wsparcie bliskich. W niektórych przypadkach konieczne jest leczenie odwykowe.