Upojenie patologiczne, potocznie nazywane upiciem patologicznym, to niebezpieczne i niezdrowe zjawisko, które może dotknąć każdego, kto spożywa alkohol. Warto wiedzieć, czym ono dokładnie jest, jakie są jego przyczyny i czynniki ryzyka oraz jak można je leczyć. W poniższym artykule postaramy się przybliżyć definicję upojenia patologicznego, objawy, przyczyny oraz metody leczenia tego stanu. Zapraszamy do lektury!
Definicja upojenia patologicznego
Upojenie patologiczne to stan, w którym osoba znajduje się pod wpływem alkoholu i doświadcza szeregu negatywnych objawów związanych z tym związkiem chemicznym. Upojenie patologiczne różni się od „zwykłego” upojenia alkoholowego przede wszystkim skalą występujących objawów oraz ich wpływem na zdrowie i życie osoby pijącej.
Warto zaznaczyć, że stopnie upojenia alkoholowego można określić na podstawie stężenia alkoholu we krwi. Zwykle mówi się o trzech fazach upojenia alkoholowego: euforycznej, środkowej oraz utrwalonej. Symbol upojenia alkoholowego, czyli tzw. „promil”, wskazuje na stężenie alkoholu w organizmie. Przykładowo, 1 promil oznacza, że we krwi znajduje się 1 gram alkoholu na 1 litr krwi.
W przypadku upojenia patologicznego mówimy o stężeniu alkoholu we krwi przekraczającym 3 promile. W takiej sytuacji osoba doświadcza licznych negatywnych objawów, a jej zdrowie oraz życie są zagrożone.
Przeczytaj także: Rola rodziny w leczeniu alkoholizmu
Upojenie patologiczne – przyczyny i czynniki ryzyka
Upojenie patologiczne może wystąpić u każdego, kto spożywa dużą ilość alkoholu. Warto jednak wiedzieć, że istnieją pewne przyczyny i czynniki ryzyka, które zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia tego stanu. Oto kilka z nich:
- Genetyka: osoby, u których w rodzinie występuje uzależnienie od alkoholu, są bardziej narażone na rozwój upojenia patologicznego.
- Wiek: młodsze osoby są bardziej podatne na działanie alkoholu, a tym samym na wystąpienie upojenia patologicznego.
- Płeć: mężczyźni są częściej narażeni na wystąpienie upojenia patologicznego niż kobiety.
- Tolerancja na alkohol: osoby o niskiej tolerancji na alkohol są bardziej narażone na rozwój upojenia patologicznego.
- Spożycie alkoholu na czczo: picie alkoholu na pusty żołądek zwiększa ryzyko wystąpienia upojenia patologicznego.
- Choroby współistniejące: osoby z chorobami takimi jak cukrzyca, choroby wątroby czy zaburzenia psychiczne są bardziej narażone na rozwój upojenia patologicznego.
- Stres i emocje: osoby, które spożywają alkohol w celu radzenia sobie ze stresem czy negatywnymi emocjami, są bardziej narażone na wystąpienie upojenia patologicznego.
Objawy upojenia patologicznego
Upojenie patologiczne objawia się szeregiem negatywnych skutków dla zdrowia i życia osoby pijącej. Oto kilka z nich:
- Utrata kontroli nad sobą: osoba w stanie upojenia patologicznego może stać się agresywna, impulsywna oraz nieobliczalna.
- Zaburzenia mowy: osoba w stanie upojenia patologicznego może zacząć bełkotać, mówić niewyraźnie lub zupełnie stracić zdolność mówienia.
- Problemy z koordynacją ruchową: osoba w stanie upojenia patologicznego może mieć problemy z chodzeniem, utrzymaniem równowagi czy wykonywaniem prostych czynności.
- Zaburzenia percepcji: osoba w stanie upojenia patologicznego może doświadczać halucynacji, omamów czy urojeń.
- Utrata pamięci: osoba w stanie upojenia patologicznego może nie pamiętać wydarzeń, które miały miejsce podczas upojenia.
- Utrata przytomności: osoba w stanie upojenia patologicznego może stracić przytomność, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak upadek czy utonięcie.
- Zatrucie alkoholowe: upojenie patologiczne może prowadzić do zatrucia alkoholowego, które jest stanem zagrożenia życia i wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.
Metody leczenia upojenia patologicznego
Upojenie patologiczne to poważny problem zdrowotny, który zależnie od częstotliwości występowania wymaga zróżnicowanego podejścia terapeutycznego.
Leczenie sporadycznego upojenia patologicznego:
Osoby, które doświadczają sporadycznych epizodów upojenia patologicznego, często nie zdają sobie sprawy z potencjalnych konsekwencji swojego zachowania. W takich przypadkach pierwszym krokiem jest edukacja pacjenta o ryzyku związanym z nadużywaniem alkoholu oraz potencjalnych skutkach dla zdrowia.
Terapia psychologiczna, w tym krótkoterminowa interwencja kognitywna, może być pomocna w zrozumieniu przyczyn sporadycznych epizodów upojenia oraz w rozwijaniu strategii radzenia sobie z sytuacjami stresowymi bez sięgania po alkohol. W niektórych przypadkach krótkoterminowe leczenie farmakologiczne, takie jak benzodiazepiny, może być stosowane w celu złagodzenia objawów abstynencji.
Leczenie częstego upojenia patologicznego:
U osób, u których upojenie patologiczne występuje regularnie, konieczne jest bardziej intensywne podejście terapeutyczne. Leczenie farmakologiczne, w tym stosowanie leków takich jak disulfiram czy naltrekson, odgrywa kluczową rolę w redukcji pragnienia alkoholu oraz w zapobieganiu nawrotom.
Psychoterapia, w szczególności terapia poznawczo-behawioralna, jest niezbędna w pomaganiu pacjentom zrozumieć głęboko zakorzenione przyczyny ich uzależnienia oraz w rozwijaniu zdrowych nawyków i strategii radzenia sobie. Grupy wsparcia, takie jak Anonimowi Alkoholicy, oferują wsparcie społeczne i są nieocenione w utrzymaniu trzeźwości na dłuższą metę.